Palamut (Sarda sarda), hızlı hareketleri, güçlü yapısı ve sürüyle dolaşan dinamik karakteriyle Karadeniz, Marmara ve Ege kıyılarında balıkçıların en çok heyecan duyduğu türlerden biridir. Sonbahar ve ilkbahar aylarında göç döneminde kıyıya yaklaşan palamut, hem sportif avcılar hem de sofrada lezzet arayanlar için vazgeçilmezdir. Bu rehberde, palamut avının püf noktalarından yem ve ekipman seçimine, şehir-bölge detaylarından en verimli saatlere kadar tüm temel bilgileri bulabilirsiniz. 🎣
Palamut Hangi Yeme Gelir? 🦐🐟
Palamut avında hem doğal hem de yapay yemler etkilidir. Hamsi, sardalya, istavrit ve kolyoz gibi küçük balıklar canlı veya taze olarak kullanılır. Parlak ve hareketli sahte yemler, özellikle rapala ve kaşık tipi modeller, palamutun dikkatini çeker. Çapari takımları da sürüyle avda çok verimlidir.
| Yem Türü | Kullanıldığı Yerler | İpucu | Yerli Marka/Model |
|---|---|---|---|
| Hamsi, sardalya 🦐🐟 | Karadeniz, Marmara, Ege | Taze ve diri yem, küçük balıklar | – |
| İstavrit, kolyoz | Akıntılı, derin sular | Bütün veya fileto olarak takılabilir | – |
| Sahte yem (rapala, kaşık) 🎣 | Kıyı ve tekne avı | Parlak, hareketli, balık görünümlü | Sihirli Olta, Rapala |
| Çapari | Kıyı, liman, iskele | Beyaz tüy, 2-4 numara iğne | Albastar, Sihirli Olta |
Kıyıdan Palamut Nasıl Avlanır? 🚤
Palamut, özellikle göç dönemlerinde Karadeniz, Marmara ve Ege kıyılarına yaklaşır. İstanbul Boğazı’nda Sarıyer, Anadolu Kavağı, Karadeniz’de Şile, Marmara’da Tekirdağ ve Bandırma, Ege’de Foça ve Çeşme öne çıkan av noktalarıdır. Kıyıdan avda sabah erken ve akşamüstü saatlerinde, akıntılı ve dalgalı bölgeler tercih edilir. Çapari, rapala ve kaşık yöntemleriyle av yapılır.
| Şehir/Bölge | Av Alanı | Kısa Not |
|---|---|---|
| İstanbul | Sarıyer, Anadolu Kavağı | Boğazda sabah-akşam, akıntılı bölgeler |
| Karadeniz | Şile, Kefken | Sürülerle av, sonbahar ve ilkbahar |
| Marmara | Tekirdağ, Bandırma | Liman ve açık deniz, göç zamanı |
| İzmir | Foça, Çeşme | Açık koylar, sabah saatleri |
| Balıkesir | Erdek, Ayvalık | Kıyı ve iskele çevresi, sonbahar |
Palamut Avında Dikkat Edilmesi Gerekenler ⚠️
- Palamut çok hızlı ve çevik bir balıktır, oltada boşluk bırakmamak gerekir.
- Çapariyle avda iğneler küçük ve beyaz tüy olmalı, takım karışmaması için köstekler kısa tutulmalı.
- Balık oltaya vurduğunda hızlı ve sürekli sarım yapılmalı, beklemek balığın kurtulmasına yol açabilir.
- Parlak ve hareketli sahte yemler, özellikle güneşli havalarda daha etkilidir.
- Küçük palamutlar (çingene palamudu) popülasyonun devamı için suya iade edilmelidir.
Oltayla Palamut Nasıl Tutulur? (Ekipman ve Marka Önerileriyle) 🛠️
Palamut avında orta sertlikte, sağlam bir kamış, 0.30-0.40 mm misina, 2-4 numara iğne ve 100-125 gram kurşun tercih edilir. Çapari takımı, rapala ve kaşıklar ile avda başarı artar. Albastar, Sihirli Olta ve Rapala gibi markalar tercih edilebilir.
| Ekipman | Marka/Model | Açıklama |
|---|---|---|
| Kamış | Albastar, Okuma | 2.70-3.60 m, orta sertlikte |
| Misina | Sufix, Drennan | 0.30-0.40 mm, sağlam |
| İğne | Gamakatsu, Owner | 2-4 numara, beyaz tüy |
| Kurşun | – | 100-125 gr, akıntıya uygun |
| Çapari | Albastar, Sihirli Olta | Beyaz tüy, kısa köstekli |
| Sahte yem | Rapala, Sihirli Olta | Parlak, hareketli modeller |
En Verimli Saatler ve Hava Koşulları 🕓🌦️
| Zaman Dilimi | En İyi Saatler | Derinlik (m) | Hava Durumu | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| Sabah | 06:00 – 10:00 | 2 – 10 | Hafif rüzgarlı, açık, serin | Sürüler kıyıya yaklaşır |
| Akşam | 17:00 – 21:00 | 5 – 15 | Akıntılı, dalgalı | Akşam saatlerinde daha atak |
| Gündüz | 10:00 – 17:00 | 5 – 20 | Güneşli, sakin | Derin ve açık suda şans artar |
| Hafif yağmur | Gün boyu | 2 – 10 | Oksijenli, balıklar aktif | Sürüler hareketli |
| Fırtına | Kaçınılmalı | Derin/korunaklı | Tehlikeli, balıklar derine iner | Avdan uzak durulmalı |
Palamut Hangi Mevsimde Daha Çok Yakalanır? 📅
Palamut avı için en uygun dönem sonbahar ve ilkbahardır. Eylül, ekim ve kasım aylarında Karadeniz ve Marmara’da, ilkbaharda ise Ege ve Akdeniz’de sürüler kıyıya yaklaşır. Göç dönemlerinde av verimi zirveye çıkar.
Palamut Avlanma Limiti Ne Kadar? ⚖️
Yasalara göre amatör balıkçılar için palamutta günlük 5 kg sınırı uygulanır. Çingene palamudu (20-30 cm) ve palamut (30-50 cm) için boy sınırlamaları vardır. Küçük balıkların avlanması ve satışı yasaktır. Güncel limitler için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın tebliği takip edilmelidir.
Palamut Yenir mi? 🍽️
Palamut, yağlı ve lezzetli etiyle sofralarda çok sevilir. Izgara, buğulama, tava ve fırında pişirme için uygundur. Protein ve omega-3 bakımından zengindir. Sonbaharda avlanan palamutlar, yağ oranı yüksek olduğu için özellikle ızgarada tercih edilir.
Palamut Hangi Suda Yaşar? 🌊
Palamut, Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz’in açık ve akıntılı sularında yaşar. Sürüyle dolaşır, göçmen bir türdür. Genellikle yüzeye yakın, 2-30 metre derinlikte av verir. Akıntılı ve dalgalı bölgeler, palamutun ana yaşam alanlarıdır.
Kıyıdan Av İçin Pratik İpuçları 🎯
- Sabah ve akşam saatlerinde, akıntılı ve dalgalı bölgeleri tercih et.
- Parlak ve hareketli sahte yemler kullan, çapariyle sürüyü bulduğunda hızlı sarım yap.
- Takımın karışmaması için köstekleri kısa tut.
- Küçük balıkları suya bırakmayı unutma; sürdürülebilir avcılığa katkı sağla.
- Balık oltaya vurduğunda beklemeden çek, boşluk bırakma.
Latince ve Farklı Dillerde Adı 📚
- Latince: Sarda sarda
- İngilizce: Atlantic bonito
- Fransızca: Bonite à dos rayé
- İtalyanca: Palamita
- İspanyolca: Bonito del Atlántico
- Yunanca: Παλαμίδα (Palamida)
Kaynaklar
- Tarım ve Orman Bakanlığı, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü
- Amatör Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ, Resmi Gazete
- FAO FishBase – Sarda sarda
Önerilen İçerik: